Ông Đỗ Xuân Quang, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA), nói tại một buổi họp báo hôm nay, 3-8, rằng dù các công ty vận tải biển nước ngoài tại Việt Nam chỉ chiếm khoảng 3-4% số lượng công ty hoạt động lĩnh vực này ở trong nước nhưng họ lại xử lý hơn 80% lượng hàng nhập khẩu và xuất khẩu của cả nước.

Hiện có khoảng 40 công ty vận tải biển nước ngoài tại Việt Nam, và họ chủ yếu kết nối thương mại với thị trường Mỹ và châu Âu.

Trong khi đó, hơn 1.300 công ty logistics trong nước chỉ tập trung thị trường nội địa hoặc những thị trường xuất khẩu trong khu vực, ông Quang nói tại buổi họp báo chủ đề: “Logistics đường tới ASEAN + 6 sau khi thành lập AEC” để giới thiệu về Hội chợ “TILOG – LOGISTIX 2015″ về cung ứng dịch vụ logistics và công nghệ intralogistics diễn ra tại Bangkok (Thái Lan) từ ngày 2 đến ngày 4-9 tới.

“Hoạt động xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp logistics Việt Nam chủ yếu vận tải nội địa, tuyến quốc tế gần và vẫn là “gia công” cho các doanh nghiệp lớn nên tính chủ động bị hạn chế,” ông Quang nói.

Phần lớn doanh nghiệp Việt Nam hoạt động trong ngành này là doanh nghiệp vừa và nhỏ với quy mô vốn thấp ở mức khoảng 6-7 tỉ đồng/doanh nghiệp, trong khi việc đầu tư một kho bãi đòi hỏi lên đến hàng triệu đô la Mỹ. Do vốn ít, cơ cấu tổ chức doanh nghiệp đơn giản, không tổ chức được các văn phòng đại diện ở nước ngoài… nên các công việc ở nước ngoài đều phải thông qua các đại lý của các công ty đa quốc gia. Điều này dẫn đến đa số các doanh nghiệp chỉ làm đại lý cho các đối tác nước ngoài có mạng lưới toàn cầu.

Một yếu tố khác dẫn đến việc vận chuyển hàng xuất nhập khẩu thuộc về phía doanh nghiệp nước ngoài là do hầu hết các doanh nghiệp xuất nhập khẩu của Việt Nam hiện nay đều mua bán hàng theo phương thức mua CIF, bán FOB, tức người mua/bán hàng Việt Nam không có trách nhiệm thuê tàu mà chỉ chịu trách nhiệm giao/nhận hàng hóa tại kho bãi cảng Việt Nam, còn quyền chủ động chọn tàu vận tải là do đối tác nước ngoài quyết định.

Hiện tượng nhiều doanh nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu chưa thật an tâm vào đội tàu biển Việt Nam từ lịch trình đến chất lượng tàu và cung cấp dịch vụ cũng dẫn đến hiện tượng doanh nghiệp logistics trong nước thua ngay trên sân nhà, ông Quang nói.

Mặc dù vậy, tại họp báo, các chuyên gia trong ngành đánh giá ngành logistics Việt Nam có nhiều tiềm năng phát triển và mở rộng thị trường, nhất là trong bối cảnh sắp hình thành cộng động kinh tế chung ASEAN (AEC) vào cuối năm nay cũng như những hiệp định thương mại tự do (FTA) ký với các nước, giúp việc lưu chuyển hàng hóa tăng lên.

Do đó, để tồn tại và phát triển, các chuyên gia cho rằng các doanh nghiệp logistics phải tự nâng tầm, liên kết hợp tác và có những bước đi chiến lược, tìm cách tăng vốn để đầu tư thêm cơ sở vật chất, phát triển và củng cố dịch vụ, nâng cao sức cạnh tranh.